Organizm do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje energii, wody, odpowiednich składników odżywczych oraz budulcowych, a także minerałów i witamin. Wszystkie te elementy powinny być dostarczane wraz z dietą. Jest to niezbędne, aby nasze komórki mogły się regenerować, a poszczególne narządy właściwie pracować. Niestety organizm ludzki, poza pewnymi wyjątkami, nie potrafi samodzielnie wytworzyć sobie witamin, które odpowiadają za regulację wielu procesów podtrzymujących funkcje życiowe. Czym zatem są witaminy?
Co to są witaminy?
Witaminy to substancje, niskocząsteczkowe związki organiczne, które w odpowiednich ilościach są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Są to tzw. związki egzogenne, co oznacza, że muszą być dostarczane wraz z pożywieniem. Podział witamin sporządzony został na podstawie ich właściwości fizycznych, przez co klasyfikujemy je do poszczególnych grup:
- witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A, D, E, K,
- witaminy rozpuszczalne w wodzie: C, B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12, kwas foliowy.
Właściwości witamin z grupy B
Witamina B12 oraz inne witaminy z grupy B odpowiadają za:
- prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego,
- zachowanie dobrego samopoczucia,
- łagodzenie napięcia nerwowego,
- właściwą sprawność intelektualną.
Właściwości witaminy A
Witamina A (retinol) charakteryzuje się właściwościami odpowiadającymi za:
- korzystny wpływ na wzrok,
- normalizowanie aktywności wolnych rodników,
- wspieranie pracy układu immunologicznego,
- Prawidłowy rozwój embrionalny,
- wygląd skóry, włosów i paznokci.
Właściwości witaminy D
Witamina D3 (cholekalcyferol) niemal całkowicie wytwarzana jest w wyniku syntezy skórnej pod wpływem działania promieni słonecznych. Odpowiada ona za:
- regulację gospodarki wapniowo – fosforanowej,
- prawidłowy rozwój układu kostnego,
- właściwą mineralizację kości,
- prawidłową pracę układu immunologicznego,
- prawidłową pracę układu krążenia.
Właściwości witaminy E
Witamina E (tokoferol) jest potocznie nazywana witaminą młodości i odpowiada za:
- hamowanie agregacji płytek krwi,
- zapobieganie powstawaniu zakrzepów,
- prawidłowy poziom płodności u mężczyzn,
- opóźnianie procesów starzenia się skóry,
- jest antyoksydantem.
Właściwości witaminy K
Witamina K (filochinon) odgrywa bardzo ważną rolę w reakcjach biochemicznych, zachodzących w naszym organizmie. Odpowiada m.in. za:
- syntezę protrombiny,
- prawidłowy poziom czynników krzepnięcia krwi,
- prawidłową pracę gospodarki wapniowej,
- wspomaganie układu kostnego.
Właściwości witaminy C
Witamina C (kwas askorbinowy) jest jedną z najważniejszych witamin potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odpowiada za:
- prawidłową pracę układu odpornościowego,
- pomaga w procesie wchłaniania żelaza oraz wapnia,
- bierze udział w biosyntezie kolagenu,
- posiada właściwości antyoksydacyjne.
Zarówno niedobór (hipowitaminoza) jak i nadmiar witamin (hiperwitaminoza) są niekorzystnym stanem dla zdrowia. Mogą przyczyniać się do wystąpienia różnych dolegliwości: osłabienia, utraty apetytu, bólów głowy i wielu innych schorzeń. Warto zatem zadbać o prawidłowy poziom tych związków w organizmie i dostarczać je z pełnowartościowym pożywieniem.
